به کودکان کمک کنيد با هم بازي کنند

به کودکان کمک کنيد با هم بازي کنند

مجموعه: روانشناسي کودکان

وقتي قرار است کودکتان با ديگران، دوستان و خانواده‌اش در يک بازي دسته جمعي شرکت کند بهتر است در مورد اين موضوعات و اتفاقات اجتناب ناپذير با کودک و همسرتان و پدر و مادرهاي ديگر به توافق برسيد:

ـ جدايي

ـ رفتارهاي ناپسند

ـ پرخاشگري

ـ تصاحب اسباب بازي‌ها

اگر پدر و مادر دراين موضوعات باهم به توافق برسند زماني که مساله يا شرايط خاصي پيش بيايد مي‌توانند به راحتي از يکديگر حمايت کنند. تصميم گرفتند وقتي کودک در بين بازي عصباني مي‌شود، با ديگران دعوا مي‌کند، گريه زاري راه مي‌اندازد و پرخاشگري مي‌کند بسيار سخت است. بيشتر پدر و مادرها در اين شرايط يکديگر را مقصر مي‌دانند و اصلا به اين موضوع فکر نمي‌کنند که به جاي پيدا کردن مقصر راهي براي خروج از بحران بيابند. اتحاد و توافق پدر و مادر و بزرگترها مانع ايجاد تنش‌هاي بيشتر مي‌شود. اين پيشنهادها براي يافتن بهترين توافقات و روش تصميم گيري و حمايت مفيد هستند.

جدايي

اتفاقاتي مثل اينکه پدر يا مادر براي چند لحظه اتاق را ترک کند تا به تلفن پاسخ بدهد، رفتن به حمام يا بيرون رفتن از خانه بسيار پيش مي‌آيند. پدر و مادر بايد به کودک بگويند چه مي‌کنند و چرا او را تنها مي‌گذارند.

پدر و مادر بايد به کودک از همان دوران نوزادي دلايل جدايي را توضيح بدهند. کودک بايد بداند پدر يا مادر چرا او را حتي براي چند لحظه تنها گذاشته و رفته است. او نياز دارد متوجه اتفاقاتي که مي‌افتد، باشد.

به کودک بگوييد کجا مي‌رويد، کي مي‌رويد و چه زماني بر مي‌گرديد. اگر کودک ناراحت و بي قرار مي‌شود شما بايد به او اطمينان بدهيد که هرگز او را تنها رها نمي‌کنيد. به کودک اطمينان بدهيد که کسي که مراقبش است دوستش دارد و شبيه پدر و مادرش است.

اين روش به کودک کمک مي‌کند تا اطلاعاتي را که براي شناخت محيط اطرافش نياز دارد را کسب کند. حتي نوزازدان هم نياز دارند تا با آنها حرف بزنيد. آنها خيلي زودتر از آنچه که ما متوجه شويم حرف هايمان را مي‌فهمند. اينکه به کودک بگوييد او را تنها مي‌گذاريد، احساس احترام را در کودک تقويت مي‌کنيد. حرف زدن، به کودک احساس گرمي، نزديکي و امنيت را براي بيان عميق ترين احساسات بدون ترس از تاييد نشدن ويا ناديده گرفتن توسط بزرگسالان مي‌دهد. اگر کودک گريه کرد نبايد نگران باشيد، او احساساتش را با گريه نشان مي‌دهد، او ياد مي‌گيرد تا احساس علاقه و دوستي را بيان کند و بعد از مدتي کودک ياد مي‌گيرد ترس از تنهايي و جدايي را کنار بگذارد.

حالا فرض کنيد که مي‌خواهيد کودک را در جمع دوستانش تنها بگذاريد. بايد به او بگوييد که کجا مي‌رويد کي برمي گرديد. بايد به او اطمينان بدهيد که او در محيطي مطمئن و آرام قرار دارد و حتي اگر شما نباشيد مي‌تواند نيازها و درخواست‌هايش را از ديگران بخواهد و آنها از او مراقبت مي‌کنند.

باهمسرتان در اين مورد به توافق برسيد. اگر کودک از تنهايي و دوري شما گريه کرد هر دو بايد آماده پاسخگويي به کودک باشيد. يکي از شما نبايد به ديگري انتقاد کند که چرا خانه نبودي؟ چرا کودک را تنها گذاشتي و يا چرا به بچه توضيح مي‌دهي که قرار است چه کنيم.

رفتارهاي پرخاشگرانه

مواردي مثل هل دادن يا کتک زدن بچه‌هاي ديگر، بوسيدن يا بغل کردن از روي زور و اجبار رفتارهاي پرخاشگرانه هستند.

کودکان نمي‌خواهند واقعا به ديگران آسيبي بزنند. جر زدن در بازي، هل دادن يا زدن خواسته و هدف کودکان نيست. زماني که کودک بترسد يا عصبي و پريشان شود ممکن است با رفتارهاي پرخاشگرانه واکنش نشان بدهد. پيش از اينکه کودک بخواهد و يا بتواند به کسي آسيبي بزند دخالت کنيد و سعي کنيد کودک را آرام کنيد. کنترل کودک به شما کمک مي‌کند تا جلوي رفتارهاي پرخاشگرانه را به راحتي بگيريد. به جاي اينکه او را شرمنده کنيد يا مقصر بدانيد مي‌توانيد او را به آغوش بگيريد و آرامش کنيد.

فرض کنيد همه بچه‌هاي فاميل دور هم جمع شده اند و بازي مي‌کنند. بعد از يک يا دوبار بازي دسته جمعي به راحتي مي‌توانيد تشخيص بدهيد که کدام بچه بيشتر رفتار پرخاشگرانه دارد و بازي را بهم مي‌زند و ديگران را اذيت مي‌کند. ابتدا بايد يادتان باشد که يکي از والدين را مسئول مراقبت از کودکان بگذاريد. بچه‌ها نبايد هرگز تنها رها بشوند. در قدم بعدي بايد کودکي که رفتار پرخاشگرانه دارد را کنترل کنيد. او را آرام نگه داريد و اجازه ندهيد در بازي بچه‌ها تنش و درگيري ايجاد بشود. اين مراقبت‌هاي فوري و هوشمندانه به مرور به بچه‌ها کمک مي‌کند تا روش درست بازي را ياد بگيرند و بدون ايجاد درگيري و با صميميت و دوستي باهم بازي کنند.

وقتي کودک ناآرام و پرخاشگر را آرام کرديد سعي کنيد با او ارتباط برقرار کنيد. به چشم‌هاي کودک نگاه کنيد و او را به آغوش بگيريد. «من نمي‌ذارم کسي اذيتت کنه دختر کوچولو»، «خيلي دوستت دارم عزيزم» اين جمله‌ها را به آرامي بگوييد. اگر کودک پدر و مادر خودش را خواست او را پيش پدر و مادرش ببريد. اگر پدر و مادر آنجا نيستند شما سعي کنيد شنونده حرف‌ها و احساساتش باشيد. مانع گريه کودک نشويد. اين کار کمي از فشار عصبي و بي قراري کودک کم مي‌کند.

پدر و مادر نبايد هرگز جانب يک نفر را بگيرند و کودکي که خشونت مي‌کند را تحقير کنند. اگر دعوا و پرخاش بين خواهر و برادر است شما حق نداريد ديگري را به شدت بکوبيد و يا يارکشي کنيد. مثلا نبايد پدر جانب دختر و مادر جانب پسر را بگيرد. هر دو بايد متحد باشيد حتي اگر در آن لحظه خاص مخالف عملکرد يکديگر باشيد.

انزواطلبي

رفتارهايي مثل کناره گيري از گروه و دوستان، تنها بازي کردن و ترس از برقراري ارتباط با ديگران انزوا طلبي کودک را نشان مي‌دهند.پدر و مادر بايد تلاش کنند تا کودک را وادار به برقراري ارتباط کنند. پيشنهادهايي خلاقانه براي دوست پيدا کردن و بازي کردن به کودک بدهيد و سپس اجازه بدهيد خودش انتخاب کند به چه روشي با دوستانش رابطه برقرار کند.

کودکان از اينکه در جمع‌هاي دوستانه پذيرفته نشوند مي‌ترسند. ممکن است کودک‌تان به جمعي وارد شود و با شوق به سوي کودکان ديگر برود اما بعد از مدتي شروع به گريه کردن بکند. اجازه بدهيد کودک با اين ترس غلبه کند. کمک کنيد تا با شجاعت و اعتماد به نفس وارد ارتباط‌هاي جديدي بشود. ارتباط و صميميت خودتان را با کودک حفظ کنيد. به او اطمينان بدهيد که شما در کنارش هستيد و از او مراقبت مي‌کنيد سپس او را به جمع دوستان ببريد و از او بخواهيد راهکارهايي که به او داده ايد را عملي کند.

تصاحب اسباب بازي ها

بسيار عادي است که کودکي اسباب بازي‌هاي ديگران را تصاحب کند و يا نوبت بازي را رعايت نکند. بزرگتر‌ها مي‌توانند بدون دخالت مستقيم مشکل را به راحتي حل کنند. به کودک پيشنهاد بدهيد تا با اسباب بازي دوستش براي مدت محدودي بازي کند. با مهرباني از دوستش بخواهيد تا عروسک را به دوستش قرض بدهد. از کودک بپرسيد چرا دوست دارد با آن اسباب بازي خاص بازي کند. به کودک بگوييد«از اين اسباب بازي خوشت اومده؟بايد از دوستت اجازه بگيريم تا باهاش بازي کني»«اجازه بده دوستت از اين اسباب بازي استفاده کنه. اون عروسکت رو نمي‌بره فقط مي‌خواد باهاش بازي کنه»، «اگه هر دو باهم بازي کنين بيشتر بهتون خوش مي‌گذره»، «منم کنارت منتظرمي مونم تا نوبت تو بشه».

يادتان باشد هيچ وقت چيزي را که براي خود کودک است با زور از او نگيريد. او همين شيوه را با دوستانش ادامه مي‌دهد. گاهي قاپيدن اسباب بازي‌ها بدون دليل است و کودک اصلا نمي‌داند چرا اينکار را مي‌کند.

اگر کودک را عادت داده باشيد تا خواسته هايش را با التماس محقق کند او براي رسيدن به نيازها و درخواست هايش از شيوه گريه و زاري استفاده مي‌کند. به همين ترتيب او در بازي‌هاي جمعي نمي‌تواند خواسته هايش را بيان کند و آنقدر صبر مي‌کند تا اشک هايش براي يک عروسک يا ماشين سرازير شوند. اگر کودک فرصت و اجازه بيان خواسته‌ها و نيازهايش را داشته باشد با دوستانش نيز همينطور رفتار مي‌کند. او نه تلاش مي‌کند ديگران را مجبور به التماس کردن کند و نه خودش از بيان خواسته هايش مي‌هراسد.

 منبع: اطلاعات/سلامت نيوز